Præterea, aut supplex aris imponat honorem?
Talia flammato fecum Dea corde volutans,
55 Nimborum in patriam, loca fœta furentibus Auftris, Aeoliam venit. hic vafto rex Aeolus antro Luctantes ventos, tempeftatefque fonoras Imperio premit, ac vinclis et carcere frænat. Illi indignantes magno cum murmure montis 60 Circum clauftra fremunt. celfa fedet Aeolus arce, Sceptra tenens, mollitque animos, et temperat iras. Ni faciat; maria, ac terras, cœlumque profundum Quippe ferant rapidi fecum, verrantque per auras. Sed pater omnipotens fpeluncis abdidit atris, 65 Hoc metuens: molemque et montes infuper altos Imposuit: regemque dedit, qui fœdere certo Et premere, et laxas sciret dare jussus habenas. Ad quem tum Juno fupplex his vocibus usa est: Aeole, (namque tibi Divum pater atque hominum rex 70 Et mulcere dedit fluctus, et tollere vento)
Gens inimica mihi Tyrrhenum navigat æquor, Ilium in Italiam portans, victofque Penates. Incute vim ventis, fubmerfasque obrue puppes; Aut age diverfas : et disjice corpora ponto. 75 Sunt mihi bis septem præstanti corpore Nymphæ; Quarum, quæ forma pulcherrima, Deiopeiam Connubio jungam stabili, propriamque dicabo : Omnes ut tecum meritis pro talibus annos Exigat, et pulchra faciat te prole parentem. 80 Aeolus hæc contra: Tuus, o Regina, quid optes Explorare labor: mihi juffa capessere fas est.
Tu mihi quodcumque hoc regni, tu fceptra, Jovemque Concilias, tu das epulis accumbere Divum,
Nimborumque facis tempeftatumque potentem. 85 Hæc ubi dicta, cavum converfa cufpide montem Impulit in latus: ac venti, velut agmine facto, Qua data porta, ruunt, et terras turbine perflant. Incubuere mari, totumque a sedibus imis
Una Eurufque Notufque ruunt, creberque procellis 90 Africus, et vaftos volvunt ad litora fluctus.
Infequitur clamorque virum ftridorque rudentum. Eripiunt fubito nubes cœlumque diemque
Teucrorum ex oculis: ponto nox incubat atra. Intonuere poli, et crebris micat ignibus æther: 95 Præfentemque viris intentant omnia mortem. Extemplo Aeneæ folvuntur frigore membra. Ingemit, et, duplices tendens ad fidera palmas, Talia voce refert: O terque quaterque beati, Queis ante ora patrum Trojæ fub moenibus altis 100 Contigit oppetere! o Danaum fortiffime gentis Tydide, mene Iliacis occumbere campis
Non potuiffe, tuaque animam hanc effundere dextra? Sævus ubi Aeacidæ telo jacet Hector, ubi ingens Sarpedon: ubi tot Simois correpta fub undis 105 Scuta virum galeafque et fortia corpora volvit. Talia jactanti, ftridens Aquilone procella Velum adverfa ferit, fluctufque ad fidera tollit. Franguntur remi: tum prora avertit, et undis Dat latus infequitur cumulo præruptus aquæ mons. 110 Hi summo in fluctu pendent: his unda dehifcens Terram inter fluctus aperit. furit æftus arenis. Tres Notus abreptas in faxa latentia torquet: Saxa vocant Itali, mediis quæ in fluctibus Aras, Dorfum immane mari fummo. Tres Eurus ab alto
115 In brevia et Syrtes urget, (miserabile visu)
Illiditque vadis, atque aggere cingit arenæ. Unam, quæ Lycios fidumque vehebat Orontem, Ipfius ante oculos ingens a vertice pontus In puppim ferit. excutitur pronusque magister 120 Volvitur in caput. aft illam ter fluctus ibidem Torquet agens circum, et rapidus vorat æquore vortex. Apparent rari nantes in gurgite vasto;
Arma virum tabulæque, et Troia gaza per undas. Jam validam Ilionei navem, jam fortis Achatæ, Et qua vectus Abas, et qua grandævus Alethes, Vicit hiems: laxis laterum compagibus omnes Accipiunt inimicum imbrem, rimisque fatifcunt. Interea magno mifceri murmure pontum, Emiffamque hiemem fenfit Neptunus, et imis 130 Stagna refusa vadis: graviter commotus, et alto Profpiciens, fumma placidum caput extulit unda. Disjectam Aeneæ toto videt æquore classem; Fluctibus oppreffos Troas, cœlique ruina. Nec latuere doli fratrem Junonis, et iræ:
135 Eurum ad fe Zephyrumque vocat: dehinc talia fatur. Tantane vos generis tenuit fiducia vestri? Jam cœlum terramque, meo fine numine, venti, Mifcere, et tantas audetis tollere moles?
Quos ego: fed motos præstat componere fluctus. 140 Post mihi non fimili pœna commissa luetis. Maturate fugam, Regique hæc dicite veftro: Non illi imperium pelagi, fævumque tridentem, Sed mihi forte datum. tenet ille immania faxa, Veftras, Eure, domos: illa se jactet in aula 145 Aeolus, et clauso ventorum carcere regnet.
Sic ait, et dicto citius tumida æquora placat: Collectafque fugat nubes, Solemque reducit. Cymothoe fimul et Triton adnixus, acuto Detrudunt naves fcopulo: levat ipse tridenti, 150 Et vaftas aperit Syrtes, et temperat æquor:
Atque rotis fummas levibus perlabitur undas. Ac, veluti magno in populo quum fæpe coorta eft Seditio, fævitque animis ignobile vulgus;
Jamque faces, et faxa volant; furor arma ministrat: 155 Tum pietate gravem ac meritis fi forte virum quem Confpexere, filent; arrectifque auribus adstant: Ille regit dictis animos, et pectora mulcet.
Sic cunctus pelagi cecidit fragor; æquora poftquam Profpiciens Genitor, cœloque invectus aperto 160 Flectit equos, curruque volans dat lora fecundo. Defessi Aeneadæ, quæ proxima, litora cursu Contendunt petere, et Libyæ vertuntur ad oras. Eft in feceffu longo locus; infula portum Efficit objectu laterum: quibus omnis ab alto 165 Frangitur, inque finus fcindit fefe unda reductos. Hinc atque hinc vastæ rupes, geminique minantur In cœlum fcopuli: quorum fub vertice late Aequora tuta filent. tum filvis fcena corufcis Defuper, horrentique atrum nemus imminet umbra. 170 Fronte fub adversa scopulis pendentibus antrum: Intus aquæ dulces, vivoque fedilia faxo,
Nympharum domus. hic feffas non vincula naves Ulla tenent: unco non alligat anchora morfu. Huc feptem Aeneas collectis navibus omni 175 Ex numero fubit: ac magno telluris amore Egreffi, optata potiuntur Troes arena,
IIO Et fale tabentes artus in litore ponunt.
Ac primum filici fcintillam excudit Achates, Sufcepitque ignem foliis, atque arida circum 180 Nutrimenta dedit, rapuitque in fomite flammam. Tum Cererem corruptam undis, Cerealiaque arma Expediunt, fefsi rerum: frugesque receptas Et torrere parant flammis, et frangere saxo. Aeneas fcopulum interea confcendit, et omnem 185 Prospectum late pelago petit, Antea fi qua Jactatum vento videat Phrygiasque biremes ; Aut Capyn, aut celfis in puppibus arma Caici. Navem in confpectu nullam; tres litore cervos Profpicit errantes: hos tota armenta fequuntur 190 A tergo, et longum per valles pascitur agmen. Conftitit hic, arcumque manu, celerefque fagittas Corripuit; fidus quæ tela gerebat Achates : Ductorefque ipfos primum, capita alta ferentes Cornibus arboreis, fternit: tum vulgus, et omnem 195 Mifcet agens telis nemora inter frondea turbam. Nec prius abfiftit, quam feptem ingentia victor Corpora fundat humi, et numerum cum navibus æquet. Hinc portum petit, et focios partitur in omnes. Vina, bonus quæ deinde cadis onerarat Acestes 200 Litore Trinacrio, dederatque abeuntibus heros, Dividit, et dictis moerentia pectora mulcet :
O focii, (neque enim ignari fumus ante malorum) paffi graviora: dabit Deus his quoque finem. Vos, et Scyllæam rabiem, penitusque sonantes 205 Acceftis fcopulos: vos et Cyclopea faxa Experti; revocate animos, mostumque timorem Mittite. forfan et hæc olim meminisse juvabit.
« PreviousContinue » |