921

Tum lapis ipse viri, vacuum per inane volutus,
Nec spatium evasit totum, nec pertulit ictum.
Ac velut in somnis, oculos ubi languida pressit
Nocte quies, nequidquam avidos extendere cursus
Velle videmur, et in mediis conatibus aegri
Succidimus; non lingua valet, non corpore notae
Sufficiunt vires, nec vox aut verba sequuntur:
Sic Turno, quacunque viam virtute petivit,
Successum Dea dira negat. Tum pectore sensus
Vertuntur varii. Rutulos adspectat, et urbem,
Cunctaturque metu, telumque instare tremiscit;
Nec, quo se eripiat, nec, qua vi tendat in hostem,
Nec currus usquam videt, aurigamve sororem.
Cunctanti telum Aeneas fatale coruscat,
Sortitus fortunam oculis; et corpore toto
Eminus intorquet. Murali concita nunquam
Tormento sic saxa fremunt, nec fulmine tanti
Dissultant crepitus. Volat atri turbinis instar
Exitium dirum hasta ferens, orasque recludit
Loricae, et clipei extremos septemplicis orbis;
Per medium stridens transit femur, Incidit ictus
Ingen's ad terram duplicato poplite Turnus.
Consurgunt gemitu Rutuli, totusque remugit
Mons circum, et vocem late nemora alta remittunt.
Ille humilis supplexque oculos dextramque précantem
Protendens, Equidem merui, nec deprecor, inquit;
Utere sorte tua. Miseri te si qua parentis
Tangere cura potest; oro, (fuit et tibi talis
Anchises genitor,) Dauni miserere senectae ;
Et me, seu corpus spoliatum luminę mavis,
Redde meis. Vicisti; et victum tendere palmas
Ausonii videre: tua est Lavinia coniux:

Ulterius ne tende odiis. Stetit acer in armis
Aeneas, volvens oculos, dextramque repressit;
Et iam iamque magis cunctantem flectere sermo
Cocperat: infelix humero cum apparuit alto
Balteus, et notis fulserunt cingula bullis
Pallantis pueri; victum quem volnere Turnus
Straverat, atque humeris inimicum insigne gerebat.
Ille, oculis postquam saevi monumenta doloris
Exuviasque hausit, furiis accensus, et ira
Terribilis: Tune hinc spoliis indute meorum
Eripiare mihi? Pallas te hoc volnere, Pallas
Immolat, et poenam scelerato ex sanguine sumit.
Hoc dicens, ferrum adverso sub pectore condit
Fervidus. Ast illi solvuntur frigore membra,
Vitaque cum gemitu fugit indignata sub umbras.

Q

P. VIRGILII MARONIS

CULEX, CIRIS, CATALECTA,

COPA, MORETUM.

P. VIRGILII MARONIS

CULEX

AD OCTAVIU M.

341

LUSIMUS,

USIMUS, Octavi, gracili modulante Thalia; Atque, ut araneoli, tenuem formavimus orsum. Lusimus: haec propter Culicis sint carmina dicta. Omnis ut historiae per ludum consonet ordo Notitiae, ducam voces: licet invidus adsit. Quisquis erit culpare iocos Musamque paratus, Pondere vel Culicis levior famaque feretur. Posterius graviore sono tibi Musa loquetur Nostra; dabunt cum securos mihi tempora fructus: Ut tibi digna tuo poliantur carmina sensu.

Latonae magnique decus Iovis aurea proles, Phoebus, erit nostri prínceps et carminis auctor, Et recinente lyra fautor: sive educat illum Alma Chimaereo Xanthus perfusa liquore, Seu nemus Asteriae, seu qua Parnassia rupes Hinc atque hinc patula praepandit cornua fronte, Castaliaeque sonans liquido pede labitur unda. Quare, Pierii laticis decus, ite, sorores Naïdes, et celebrate Deum plaudente chorea. Et tibi, sancta Pales, ad quam ventura recurrit

10