e qua furto aut alio casu surreptus in Mediceam pervenit.

Expressa jam dudum ex hoc codice erat editio Paulli Manutii 1583. Nuper ad eandem excusa fertur editio Ambrogiana. Heinfius diligenter eum Florentiæ evolverat. Varietatem lectionis excerptam jam 1565 vulgaverat Brixie Paullus Gabianus.

Alterum volumen Fogginius promiferat priori illi fubjiciendum, in quo historiam codicis ulterius perfequuturus effet; in quo quæ modo difputata funt, accuratius forte et copiofius tradita fuiffent.

JO. PIERII VALERIANI CODD. Præter Vaticanum codicem fupra memoratum, quem Romanum appellat, a Pierio excussi sunt: Codex Oblongus, quo quidem nomine a forma voluminis ducto ab ipfo Pierio designatur, minoribus litteris exaratus et ipse admodum vetus, Pierio judice. Pomponii Leti delicias eum olim fuiffe, idem Pierius memorat ad Æn. V, 143. Χ, 186. 345. Georg. IV, 368, fitque mihi probabile, fuiffe eundum, quem Epifcopus Aleriensis in Ed. principe altera emendanda adhibuerat: de

cimeliis domus de Monte (de quo dubitare licet; a Rudolpho Carpenfi ad eam gentem perlatum eum esse probabilius fit); Julius III ex ea gente oriundus codicem dono dederat Cardinali Innocentio de Monte, a quo 1568 muneris loco pervenit ad Cofmum.

qua

qua vid. inf. Adfervabatur ille in bibliotheca Vaticana, in qua tamen fruftra eum quærebat Bottarius præf. ad fragm. Vatic. p. V. Mirum est de eo nil memorari a viris doctis, quoties de claris Pomponii codicibus agunt, ut Perfii, Pompeii Festi; ne Apost. Zeno quidem Diff. Voffiane p. 243 sq. Levat tamen defiderium Pierii in eo adhibendo diligentia.

Codex Longobardicus Pierii, quem non piget evolvisse, ut ille de eo monet ab Bucolic. princ. A charactere nomen impofitum, qui tamen qualis fit, ex nomine vix definire aufit aliquis, cum in scripturæ notione definienda valde fluctuarint fuperiorum fæculorum critici.

Codex Mediceus Pierii: ab eo, quem Fogginius expreffit, utique diversus, quod vel hinc colligas, quia in prima statim Ecloga a Pierio laudatur; Fogginianus vero ab initio mutilus eft; etsi lecitiones funt quæ cum illo conveniunt, inpr. Æn. XII, 221 pubentes, quod Mediceus a Fogginio excufus in litura habet. Eum inter emendatos esse, ad Bucolic. pr. Pierius teftatur. Num ille etiamnum in magno illo codd. Virgilianor. numero, qui in Medicea servantur, lateat, non dixerim.

Lectiones variantes ex iifdem libris modo memoratis, quibus Pierius ufus fuerat, ad editionem Juntinam, forte ab ipfius Pierii manu, notatas habuit Heinfius, memorante Burm. in præf. ad Virgil. Pierius tamen præter istos nonnullos alios manu versaverat. Ita Codicem Portium, Codicem Bellunenfem, ad Æn. IV, 138 memorat, Delphium ad Æn. IX, 651, Palatinum ad lib. X, 51. Etiam plures Vaticanos versavit manu: vid. eum ad Æn. VII, 400. IX, 102.

Codicem veterem apud Janum Parrhafium, et alium, in Vaticana bibliotheca, quem Franc. Petraraiunt, teftem producit Pierius ad Ge. III, 348, qui tamen illi fint aut fuerint, dicere non habeo. Hic quidem an in Vaticanis supra commemoratis lateat, definire non aufim; et an alter idem fit cum eo, qui a P. Burmanno fub Parrhafiano nomine excitatur, non minus difficile est pronuntiare.

Alius Virgilius cum Servii commentariis, membranaceus, in fronte figuris pictoris non ignobilis Simonis Senenfis exornatus, notis et glossis a manu Petrarchæ valde interpolatus, ad Fulvium Urfinum pervenerat, unde deinceps a Card. Frid. Borromeo in Bibliothecam Ambrofianam advectus fuit. Docet hoc P. Burmannus in præf. Virgilii, et præter Montfauconium Diar. Ital. pag. 20. Bibl. Mff. T. I, pag. 530, advocat Tomafin. Petrarch. rediviv. cap. XV, pag. 87. Apud hunc pag. 85 Virgilius Art. Pirrbi, nobilis Ticinenfis, laudatur.

Herc. Ciofanus ad Ovid. Met. VI, 117 loco a Burmanno in præf. notato multa de vetustissimo memorat exemplari Afcanii Grandavi, civis Sulmonenfis, quem Mureto miferat.

Idem in bibliotheca Vaticana veterem alium Longobardicum, qui an idem cum Pieriano libro fit, ex nominis ratione judicium ferre non licet, et alium antiquum vidisse se narrat.

Eodem loco librum valde antiquum P. Galefii, alium fatis veterem Ludov. Lantis, R. antiquissimum alium Fulvii Urfini laudat. Fuit hic forte Colotianus, de quo vide paullo poft.

P. Bembi liber passim memoratur; nec tamen is unus idemque. Molestiam facit res ab iis, qui codices manibus versarunt, tam parum diserte exposita. Omnibus diligenter circumspectis et confideratis, Virgilii codices tres diverfos in ejus supellectili libraria fuisse invenio: unum, nunc in Vaticana repofitum, Aldo, Pierio, et Urfino haud visum, qui fragmenta complectitur, quæ Bottarius in lucem edidit: de iis fupra actum; alterum, qui Lusus juveniles cum Bucolicis et Georgicorum lib. I, parte continebat; e quo Culicem correxit P. Bembus. v. præfat. noftram ad Culic.; tertium, quem Urfinus cum altero illo domi fuæ habebat, et quem, ut ille ad Ecl., VIII, 44 monet, ex Academia Pontani, grandioribus litteris exaratum, habuiffe Bembum dicunt. Ex dictis his accuratius constitui poterunt ea, quæ in præfat. Anthol. Lat. T. I, p. LIII de Bembi codd. difputata funt. Præter tres hos codd. fuere duo alii, alter Bucolica complexus, cum notis, qui primum Bern. Bembi, deinde P. Bembi Cardinalis, fuerat, alter libros Æneidos continens, itidem cum gloffis, qui a Modesto Polentone, Sicconis f. ad P. Bembum Card. pervenerat; quorum uterque ad Laur. Pignorium, et ex ejus testamento ad Dominicum Molinum, Senatorem Venetum, tranfierat. v. Tomaftinum Biblioth. Patav. pag. 85.

Codex Colotianus Fulvii Ursini, qui olim Angeli Colotii fuerat, quemque Urfinus bibliothecæ Vaticanæ intulit, ubi nunc num. 1575 servatur. Vide de eo Urfin. ad Ecl. VIII, 44 et Bottarii præfat. ad Fragm. Vatic. p. XI. Varietatem ex eo passim notavit Ursinus in Virgilio collat. Script. Græc. illuftrato. Confentit in multis cum Mediceo, vide v. c. Ge. III, 235. 236. Pervetustum eum appellabat Urfinus; in fine tamen sæc. XII scriptum cenfet Bottarius.

Habebat Urfinus præterea duo libros emendatiffimos, de quibus ad Ecl. VIII, 44 memorat; scilicet Codicem litteris Longobardicis exaratum, h. e. ut fufpicor, litteris minusculis passim admixtis ; talem enim scripturam illo tempore ita appellare folebant; tum Codicem vetustissimum, qui fuerat Franc. Philelphi.

Codex Barthii. Habuit vir doctissimus tres Virgilii codices, inter quos unum vetustissimum, in cujus