Fida satis) sensit medios delapfus in hoftes.
Obstupuit, retroque pedem cum voce repreffit.
Improvisum afpris veluti qui sentibus anguem
Pressit humi nitens, trepidusque repentè refugit 380
Attollentem iras, & cærula colla tumentem:
Haud fecus Androgeos visu tremefactus abibat.
Irruimus, denfis & circumfundimur armis;
Ignarosque loci paffim & formidine captos
Sternimus: adspirat primo fortuna labori.
Atque hic exsultans successu animisque Chorœbus :
O focii, quà prima, inquit, fortuna falutis
Monstrat iter, quáque oftendit se dextra, sequamur.
Mutemus clypeos, Danaûmque infignia nobis
Aptemus: dolus, an virtus, quis in hofte requirat? 390
Arma dabunt ipfi. Sic fatus, deinde comantem
Androgei galeam, clypeique infigne decorum
Induitur; laterique Argivum accommodat ensem.
Hoc Ripheus, hoc ipfe Dymas, omnisque juventus
Læta, facit: spoliis se quisque recentibus armat. 395
Vadimus immixti Danais, haud Numine nostro:
Multaque per cæcam congressi prælia noctem
Conferimus, multos Danaûm demittimus Orco.
Diffugiunt alii ad naves, & littora cursu
Fida petunt: pars ingentem formidine turpi
Scandunt rurfus equum, & nota conduntur in alvo.
Heu nihil invitis fas quemquam fidere Divis!
Ecce trahebatur passis Priameïa virgo
Crinibus a templo Cassandra adytisque Minervæ,
405 Ad cœlum tendens ardentia lumina frustra:
Lumina, nam teneras arcebant vincula palmas. Non tulit hanc fpeciem furiatâ mente Chorœbus, Et sese medium injecit moriturus in agmen. Confequimur cuncti, & densis incurrimus armis. 410 Hic primùm ex alto delubri culmine telis Noftrorum obruimur, oriturque miferrima cædes, Armorum facie, & Graiarum errore jubarum. Tum Danaï gemitu, atque ereptæ virginis irâ, Undique collecti invadunt: acerrimus Ajax,
415 Et gemini Atridæ, Dolopumque exercitus omnis.
Adversi rupto ceu quondam turbine venti
Confligunt, Zephirusque, Notusque, & lætus Eois
Eurus equis; stridunt sylvæ; sævitque tridenti
Spumeus, atque imo Nereus ciet æquora fundo.
420 Illi etiam, fi quos obscurâ nocte per umbram
Fudimus infidiis, totâque agitavimus urbe,
Apparent: primi clypeos mentitaque tela
Agnofcunt, atque ora sono difcordia signant.
Ilicet obruimur numero, primusque Chorœbus
425 Peneleï dextrâ, Divæ armipotentis ad aram
Procumbit: cadit & Ripheus, justissimus unus
Qui fuit in Teucris, & fervantissimus æqui.
Diis aliter visum. Pereunt Hypanisque, Dymasque,
Confixi a fociis: nec te tua plurima, Pantheu,
430 Labentem pietas, nec Apollinis infula texit,
Iliaci cineres, & flamma extrema meorum,
Testor, in occasu vestro, nec tela, nec ullas
Vitavisse vices Danaûm; & fi fata fuissent
Ut caderem, meruisse manu. Divellimur inde,
Iphitus & Pelias mecum ; quorum Iphitus ævo
Jam gravior, Pelias & vulnere tardus Ulyssei.
Protinus ad sedes Priami clamore vocati.
Hic verò ingentem pugnam, ceu cetera nufquam
Bella forent, nulli tota morerentur in urbe :
Sic Martem indomitum, Danaofque ad tecta ruentes 440
Cernimus, obsessumque actâ testudine limen.
Hærent parietibus scalæ, postesque fub ipfos
Nituntur gradibus: clypeofque ad tela finiftris
Protecti objiciunt, prenfant faftigia dextris.
Dardanidæ contrà turres ac tecta domorum
Culmina convellunt: his se, quando ultima cernunt
Extrema jam in morte parant defendere telis :
Auratasque trabes, veterum decora alta parentum,
Devolvunt: alii strictis mucronibus imas
Obfedere fores: has fervant agmine denso.
Instaurati animi regis fuccurrere tectis,
Auxilioque levare viros, vimque addere victis.
Limen erat, cæcæque fores, & pervius ufus
Tectorum inter se Priami, postesque relicti
A tergo, infelix quà se, dum regna manebant,
Sæpius Andromache ferre incomitata folebat
Ad foceros, & avo puerum Astyanacta trahebat.
Evado ad summi faftigia culminis, unde Tela manu miseri jactabant irrita Teucri. 460 Turrim in præcipiti stantem, summisque sub astra Eductam tectis, unde omnis Troja videri, Et Danaûm solitæ naves, & Achaïca caftra, Aggressi ferro circùm, quà summa labantes Juncturas tabulata dabant, convellimus altis
465 Sedibus, impulimusque. Ea lapsa repentè ruinam Cum fonitu trahit, & Danaûm fuper agmina latè Incidit: ast alii fubeunt; nec faxa, nec ullum Telorum interea cessat genus.
Vestibulum ante ipsum primoque in limine Pyrrhus 470 Exsultat, telis & luce coruscus ahenâ.
Qualis ubi in lucem coluber, mala gramina pastus,
Frigida fub terra tumidum quem bruma tegebat,
Nunc pofitis novus exsuviis, nitidusque juventâ,
Lubrica convolvit fublato pectore terga
475 Arduus ad Solem, & linguis micat ore trifulcis
Unà ingens Periphas, & equorum agitator Achillis
Armiger Automedon: unà omnis Scyria pubes
Succedunt tecto, & flammas ad culmina jactant.
Ipse inter primos, correptâ dura bipenni
480 Limina perrumpit, postesque a cardine vellit
Æratos: jamque excisâ trabe firma cavavit
Robora, & ingentem lato dedit ore feneftram.
Apparet domus intus, & atria longa patefcunt:
Apparent Priami & veterum penetralia regum
Armatosque vident stantes in limine primo. At domus interior gemitu miseroque tumultu Miscetur; penitusque cave plangoribus ædes Femineis ululant: ferit aurea fidera clamor. Tum pavidæ tectis matres ingentibus errant, Amplexæque tenent postes, atque ofcula figunt. 490 Instat vi patriâ Pyrrhus; nec claustra, neque ipfi Cuftodes fufferre valent: labat ariete crebro Janua, & emoti procumbunt cardine postes. Fit via vi: rumpunt aditus, primosque trucidant Immissi Danaï, & latè loca milite complent. Non fic, aggeribus ruptis cùm spumeus amnis Exiit, oppositasque evicit gurgite moles, Fertur in arva furens cumulo, camposque per omnes -Cum stabulis armenta trahit. Vidi ipse furentem Cæde Neoptolemum, geminosque in limine Atridas: foo Vidi Hecubam, centumque nurus, Priamumque per aras Sanguine fædantem, quos ipse sacraverat, ignes. Quinquaginta illi thalami, spes tanta nepotum : Barbarico postes auro spoliifque fuperbi Procubuere: tenent Danaï, quà deficit ignis. Forfitan & Priami fuerint quæ fata, requiras. Urbis ubi captæ cafum, convulsaque vidit Limina tectorum, & medium in penetralibus hoftem, Arma diu senior desueta trementibus ævo Circumdat nequicquam humeris, & inutile ferrum 510 Cingitur, ac densos fertur moriturus in hoftes.
|