Page images
PDF
EPUB

P. VIRGILII MARONIS

GEORGICON

LIBER TERTIUS.

GEORGICON III.

TË quoque, magna Pales, et te memorande cane

mus

Paftor ab Amphryfo; vos, filvæ amnesque Lycæi.
Cetera, quæ vacuas tenuiffent carmine mentis,
Omnia jam volgata: quis aut Euryfthea durum,
Aut inlaudati nefcit Bufiridis aras?

Cui non dictus Hylas puer, et Latonia Delos?
Hippodameque, humeroque Pelops infignis eburno,
Acer equis? Tentanda via eft, quâ me quoque poffim
Tollere humo, victorque virûm volitare per ora.
Primus ego in patriam mecum, modo vita fuperfit,
Aonio rediens deducam vertice Mufas;
Primus Idumæas referam tibi, Mantua, palmas:
Et viridi in campo templum de marmore ponam
Propter aquam, tardis ingens ubi flexibus errat

Mincius, et tenerâ prætexit arundine ripas.
In medio mihi Cæfar erit, templumque tenebit.
Illi victor ego, et Tyrio confpectus in oftro,
Centum quadrijugos agitabo ad flumina currus.
Cuncta mihi, Alpheum linquens lucosque Molorchi,
Curfibus et crudo decernet Græcia ceftu.
Ipfe, caput tonfæ foliis ornatus olivæ,

Dona feram. Jam nunc follemnis ducere pompas
Ad delubra juvat, cæfosque videre juvencos;
Vel fcena ut verfis difcedat frontibus, utque
Purpurea intexti tollant aulæa Britanni.

In foribus pugnam ex auro folidoque elephanto
Gangaridum faciam, victorisque arma Quirini;
Atque hic undantem bello magnumque fluentem
Nilum, ac navali furgentis ære columnas.
Addam urbis Afiæ domitas, pulfumque Niphaten,
Fidentemque fugâ Parthum verfisque fagittis,
Et duo rapta manu diverso ex hofte tropæa,
Bisque triumphatas utroque ab litore gentis.
Stabunt et Parii lapides, fpirantia figna,
Affaraci proles, demiffæque ab Jove gentis
Nomina, Trosque parens, et Troja Cynthius auctor.
Invidia infelix Furias, amnemque feverum
Cocyti, metuet, tortosque Ixionis anguis,
Inmanemque rotam, et non exfuperabile faxum.
Interea Dryadum filvas faltusque fequamur
Intactos; tua, Mæcenas, haud mollia juffa.

Te fine nil altum mens inchoat. En! age, fegnis

Rumpe moras; vocat ingenti clamore Citharon, Taygetique canes, domitrixque Epidaurus equo rum;

Et vox adfenfu nemorum ingeminata remugit.
Mox tamen ardentis adcingar dicere pugnas
Cæfaris, et nomen famâ tot ferre per annos,
Tithoni primâ quot abeft ab origine Cæfar.

Seu quis, Olympiacæ miratus præmia palmæ,
Pafcit equos; feu quis, fortis ad aratra, juvencos;
Corpora præcipue matrum legat. Optuma torvæ
Forma bovis, cui turpe caput, cui plurima cervix,
Et crurum tenus a mento palearia pendent;
Tum longo nullus lateri modus; omnia magna,
Pes etiam; et camuris hirtæ fub cornibus aures.
Nec mihi difpliceat maculis infignis et albo,
Aut juga detrectans; interdumque afpera cornu,
Et faciem tauro propior; quæque ardua tota,
Et gradiens imâ verrit veftigia caudâ.

Etas Lucinam juftosque pati hymenæos Definit ante decem, poft quatuor incipit, annos: Cetera nec feturæ habilis, nec fortis aratris. Interea, fuperat gregibus dum læta juventas, Solve mares; mitte in Venerem pecuaria primus, Atque aliam ex aliâ generando fuffice prolem. Optuma quæque dies miferis mortalibus ævi Prima fugit; fubeunt morbi, triftisque fenectus, Et labor, et duræ rapit inclementia mortis. Semper erunt, quarum mutari corpora malis;

Semper enim refice; ac, ne post amissa requiras,
Anteveni, et fubolem armento fortire quot annis.
Nec non et pecori eft idem dilectus equino:
Tu modo, quos in fpem ftatues submittere gentis,
Præcipuum jam inde a teneris inpende laborem.
Continuo pecoris generofi pullus in arvis
Altius ingreditur, et mollia crura reponit.
Primus et ire viam, et fluvios tentare minaces
Audet, et ignoto fefe conmittere ponti;
Nec vanos horret ftrepitus. Illi ardua cervix,
Argutumque caput, brevis alvus, obesaque terga;
Luxuriatque toris animofum pectus. Honefti
Spadices, glaucique: color deterrimus albis,
Et gilvo. Tum, fi qua fonum procul arma dedere,
Stare loco nefcit; micat auribus, et tremit artus;
Conlectumque fremens volvit sub naribus ignem:
Denfa juba, et dextro jactata recumbit in armo.
At duplex agitur per lumbos fpina; cavatque
Tellurem, et folido graviter fonat ungula cornu.
Talis, Amyclæi domitus Pollucis habenis,
Cyllarus, et, quorum Graii meminere poëtæ,
Martis equi bijuges, et magni currus Achilli.
Talis et ipfe jubam cervice effundit equinâ,
Conjugis adventu pernix, Saturnus, et altum
Pelion hinnitu fugiens inplevit acuto.

Hunc quoque, ubi aut morbo gravis, aut jam fegnior annis,

Deficit, abde domo; nec turpi ignofce fenecta.

« PreviousContinue »