Page images
PDF
EPUB

Why did Catiline leave the city? How was he finally destroyed? Explain carefully just what the other conspirators did after he had gone away, and how they were removed. What event is referred to in the words insidiari domi suae consuli (5-7)? What do you know about the praetor urbanus (8)? What was the curia and where?

(Harvard.)

(a) Explain the syntax of domi(6), consuli(7), urbem(9). What is the subject of sit inscriptum(10)?

(b) Explain the mode of each of three of the following: secedant(1), dixi(4), sentiat (11), videatis (13).

(c) Show the derivation of urbani(8), giving the force of the component parts. Give two English words derived from congregentur (3) and two derived from sentiat.

(d) Write the perfect indicative active second singular of secedant(1); the accusative singular neuter of the comparative of bonis(2); the future indicative passive third plural of congregentur (3); the present subjunctive second singular of insidiari(5); the genitive plural of urbem(9); the future perfect indicative active third plural of sentiat (11); the nominative singular of equitibus (12). (Regents.)

IN CATILINAM SECUNDA

10. Tandem aliquando, Quirites, L. Catilinam, furentem audacia, scelus anhelantem, pestem patriae nefarie molientem, vobis atque huic urbi ferro flammaque minitantem, ex urbe vel eiecimus, vel emisimus, vel ipsum egredientem verbis prosecuti sumus. Abiit, excessit, evasit, erupit. Nulla iam pernicies a monstro illo atque prodigio moenibus ipsis intra moenia comparabitur. Atque hunc quidem unum huius belli domestici ducem sine controversia vicimus. Non enim iam inter latera nostra sica illa versabitur: non in campo, non in foro, non in curia, non denique intra domesticos parietes pertimescemus.—1.

(a) On what date, and under what circumstances, was this speech delivered?

(b) Why did not Cicero arrest Catiline?

(Trinity.)

11. Ac si quis est talis qualis esse omnis oportebat, qui in hoc ipso, in quo exsultat et triumphat oratio mea, me vehementer accuset, quod tam capitalem hostem non comprehenderim1 potius quam emiserim, non est ista mea culpa, sed temporum.2 Interfectum3 esse L. Catilinam et gravissimo supplicio adfectum iam pridem oportebat, idque a me et mos maiorum et huius imperi severitas et res publica postulabat. Sed quam multos fuisse putatis qui quae ego deferrem non crederent?-3. Account for the mood of comprehenderim(); interfectum esse(3). For the case of temporum2); supplicio(4). (Wellesley.)

State the cause and time of Catiline's departure. Why does the orator now call Catiline "hostis"?

12. Atque ut eius diversa1 studia in dissimili ratione2 perspicere possitis, nemo est in ludo gladiatorio paulo ad facinus audacior qui se non intimum Catilinae esse fateatur, nemo in scaena levior et nequior

qui se non eiusdem prope sodalem fuisse10 commemoret. Atque idem tamen, stuprorum et scelerum exercitatione adsuefactus15 frigore et fame ac siti et vigiliis perferendis,16 fortis17 ab istis praedicabatur, cum industriae subsidia atque instrumenta virtutis in libidine audaciaque consumeret.18 Hunc vero si secuti19 erunt sui comites, si ex urbe exierint20 desperatorum hominum" flagitiosi greges, o nos22 beatos, o rem publicam fortunatam, o praeclaram laudem consulatus24 mei!-9.

(a) Inflect fully diversa1), ratione(2), qui), idem (12), fortis(17), nos(22), rem(23), and consulatus(24). Compare intimum) and fortis (17). What are the usual meanings of the suffixes tor, -ulus, and -osus? Write out in full and translate a. d. V. Kal. Nov.

(b) Give the principal parts of the following verbs, and tell explicitly where each of the forms cited is found (i. e., give person, number, tense, mood, and voice, or other distinctive characteristics): perspicere(3), possitis, fateatur (9), commemoret(11), perferendis (16), consumeret (18), secuti erunt(19), and exierint(20). Give a synopsis of consumeret (18) in the second person singular, active and passive, together with all infinitives and participles. Inflect adsuefactus (15) in the future indicative active and the present subjunctive active. How are the two periphrastic conjugations formed and for what purposes are they used?

(c) Explain the case-construction of paulo), scelerum (13), exercitatione (14), fortis (17), hominum(21), and nos (22). Mention half a dozen uses of the dative case. What verbs govern the genitive case? Change vigiliis perferendis (16) to the corresponding gerund construction.

(d) Explain the mood and tense of perspicere(3), possitis(4), esse(8), fateatur (9), fuisse (10), consumeret (18), and exierint(20). State the use of moods and tenses in contrary-to-fact conditions. What are the several ways of expressing purpose in Latin? State the use of moods in causal clauses. (Yale.)

13. Hic ego, vehemens ille consul qui verbo civis in exsilium eicio, quaesivi a Catilina in nocturno conventu1 apud M. Laecam fuisset? necne. Cum ille homo audacissimus conscientia convictus primo reticuisset, patefeci cetera; quid ea nocte egisset, quid in proximam constituisset, quem ad modum esset ei3 ratio totius belli descripta, edocui. Cum haesitaret, cum teneretur, quaesivi quid dubitaret proficisci eo quo iam pridem pararet, cum arma, cum securis, cum fascis, cum tubas, cum signa militaria, cum aquilam illam argenteam, cui ille etiam sacrarium domi suae fecerat, scirem esse praemissam.5 In exsilium eiciebam quem iam ingressum esse in bellum videbam? Etenim, credo, Manlius iste centurio, qui in agro Faesulano castra posuit, bellum populos Romano suo nomine indixit, et illa castra nunc non Catilinam ducem exspectant, et ille eiectus in exsilium se Massiliam, ut aiunt, non in haec castra conferet.10-13.

6

(a) Explain the syntax of ei3), populo(8).

(b) Account for the mode of fuisset(2), scirem(4). (c) Account for the tense of esse praemissam().

(d) What rhetorical figure is illustrated in the sentence Etenim(6)

conferet? What was the purpose of the conventu)? State the location of agro Faesulano(7), Massiliam(9).

(Regents.)

5

14. Est mihi tanti, Quirites, huius invidiae falsae atque iniquae tempestatem subire, dum modo a vobis huius horribilis belli ac nefarii periculum depellatur. Dicatur sane eiectus esse a me, dum modo eat in exsilium. Sed mihi credite, non est iturus. Numquam ego a dis immortalibus optabo, Quirites, invidiae meae levandae causa, ut L. Catilinam ducere exercitum hostium atque in armis volitare audiatis, sed triduo tamen audietis, multoque magis illud timeo, ne mihi sit invidiosum aliquando, quod illum emiserim potius quam quod eiecerim. Sed cum sint homines qui illum, cum profectus sit, eiectum esse dicant, iidem, si interfectus esset, quid dicerent?-15.

(1) Decline vobis, hostium. Give the datives singular and plural of invidiae, tempestatem, illum, iidem.

(2) Give the principal parts of subire, depellatur, credite, timeo.

(3) Give the imperatives, infinitives, participles, gerund and gerundive and supines of dicatur, both active and passive.

(4) Explain the case-construction of mihii), tanti(2), mihi‹3), levanda‹(4), causa(5), multo(®);

(5) Explain all the subjunctives in the passage.

(Yale.)

What were the two kinds of invidia feared by Cicero? Did he escape either or both? Give reasons for your answer. Was the horribile bellum avcided? Give the facts to justify your answer.

15. Quamquam isti qui Catilinam Massiliam ire dictitant non tam hoc queruntur quam verentur. Nemo est istorum tam misericors qui illum non ad Manlium quam ad Massiliensis ire malit. Ille autem, si hoc quod agit numquam antea cogitasset, tamen latrocinantem se interfici mallet quam exsulem vivere. Nunc vero, cum ei nihil adhuc praeter ipsius voluntatem cogitationemque acciderit, nisi quod vivis nobis Roma profectus est, optemus potius ut eat in exsilium quam queramur.-16.

Explain the relation of Manlius to Catiline. Give the syntax of Massiliam. Why does Cicero say ad Massiliensis rather than Massiliam before ire malit? Explain the derivation of dictitant and Massiliensis. Explain the mood and tense of malit. Inflect malit in both numbers of the present indicative.

(Board.)

Give a brief summary of Catiline's character as described by Cicero in the first two orations.

16. Quod si maturius facere voluissent? neque, id quod stultissimum est, certare cum usuris fructibus praediorum, et locupletioribus his et melioribus civibus uteremur. Sed hosce homines minime puto pertimescendos, quod aut deduci de sententia possunt1o aut, si permanebunt," magis mihi videntur vota facturi contra rem publicam13 quam arma laturi. Alterum genus14 est eorum,15 qui, quamquam premuntur16 aere alieno, dominationem tamen exspectant, rerum potiri volunt, honores, quos quieta re publica18 desperant, perturbata consequi1o se20 posse arbitrantur. Quibus22 hoc praecipiendum videtur, unum scilicet et idem quod reliquis omnibus, ut desperent se id, quod24 conantur, consequi posse: primum omnium me ipsum25 vigilare, adesse, providere rei publicae26; deinde magnos animos esse in bonis viris.-18-19.

(1) Inflect fully fructibus("), praediorum), melioribus(7), mihi(12), rem

publicam (13), genus(14), se(20), quod(24), ipsum(25). Form a noun and an adjective on the stem of facere. Compare locupletioribus (5) in the nominative singular masculine, and the adverb corresponding to melioribus(7).

(2) Give the principal parts of the following verbs, and tell explicitly where each of the forms cited is found: facere, voluissent, uteremur, deduci, possunt, permanebunt, laturi, consequi, arbitrantur. Give a synopsis of premuntur in the second person singular, active and passive, together with all infinitives and participles. Inflect videntur in the future perfect indicative and in the present and pluperfect subjunctive. What is the force of the stem-ending in the verb pertimescendos?

(3) Explain the case-construction of fructibus(3), praediorum(4), his(6), homines, mihi(12), eorum(15), rerum, re publica(18), quibus(22), rei publicae (26). Mention several idiomatic uses of the genitive in Latin.

(4) Explain the mood and tense of facere(1), voluissent(2), uteremur(8), possunt (10), permanebunt, premuntur(16), consequi(19), posse(21), desperent (23). Give the principal temporal conjunctions in Latin, and state the rules for the use of moods with them. (Yale.)

3

17. Quartum genus est sane varium et mixtum et turbulentum: qui iam pridem premuntur, qui numquam emergunt, qui partim inertia," partim male gerendo negotio, partim etiam sumptibus in vetere aere alieno vacillant, qui vadimoniis, iudiciis, proscriptione bonorum defatigati permulti et ex urbe et ex agris se in illa castras conferre' dicuntur. Hosce ego non tam milites1o acris quam infitiatores lentos esse arbitror. Qui homines quam primum, si stare non possunt, conruant,13 sed ita ut non modo civitas sed ne vicini quidem proximi14 sentiant.15 Nam illud non intellego quam ob rem,17 si vivere honeste non possunt, perire turpiter velint,is aut cur minore1 dolore20 perituros21 se cum multis22 quam si soli pereant arbitrentur.-21.

(1) Give reasons for mood and tense of the subjunctives in the above passage.

Explain the use of conferre(9), stare (12), perituros(21).

(3) Write the principal parts of premuntur(2), conferre(), sentiant(15), intellego (16)

(4) Give reasons for the use of the case in the following: inertia(4), castra(8), milites (10), dolore (20), multis(22).

(5) Compare male(5), acris(11), proximi(14), minore (19).

(6) Give reason for tense of premuntur(2).

Give following forms: future indicative active, third singular of emergunt: second singular, present imperative active of conferre(9): perfect indicative active third plural of conruant(13); second singular future indicative of velint(18).

(8) Decline in the singular genus(1), rem(17), in plural urbe(”).

(9) Explain the use of the gerundive().

(10) Classify the conditions in the above.

(Wellesley.)

Name and briefly characterize two other classes of Romans named

by the speaker as supporters of the conspiracy.

IN CATILINAM TERTIA

18. Principio, ut Catilina paucis ante diebus1 erupit ex urbe, cum sceleris sui socios, huiusce nefarii belli acerrimos duces, Romae reliquisset, semper vigilavi et providi, Quirites, quem ad modum in tantis et tam absconditis insidiis salvi esse possemus. Nam tum cum ex urbe Catilinam eiciebam2-non enim iam vereor huius verbi invidiam, cum illa magis sit3 timenda, quod vivus exierit, sed tum cum illum exterminari volebam, aut reliquam coniuratorum manum simul exituram aut eos qui restitissent infirmos sine illo ac debilis fore putabam. Atque ego ut vidi quos maximo furore et scelere esse inflammatos sciebam, eos nobiscum esse et Romae remansisse, in eo omnis dies noctisque consumpsi, ut quid agerent, quid molirentur sentirem ac viderem, ut, quoniam auribus vestris propter incredibilem magnitudinem sceleris minorem fidem faceret oratio mea, rem ita comprehenderem ut tum demum animis saluti vestrae provideretis cum oculis maleficium ipsum videretis.-3-4.

(a) Explain the syntax of diebus(1).

(b) Account for the mode of eiciebam(2), sit(3), provideretis(). (c) Account for the tense of fore(4).

(d) What date is referred to in paucis ante diebus? Whose aid and what means did Cicero use to accomplish what he mentions in ut (5) viderem(5)? (Regents.)

19. Introduxi Vulturcium sine Gallis: fidem publicam iussu senatus dedi: hortatus sum, ut ea quae sciret sine timore indicaret. Tum ille dixit, cum vix se ex magno timore recreasset, a P. Lentulo se habere ad Catilinam mandata et litteras, ut servorum praesidio uteretur, ut ad urbem quam primum cum exercitu accederet: id autem eo consilio, ut, cum urbem ex omnibus partibus, quem ad modum discriptum distributumque erat, incendissent caedemque infinitam civium fecissent, praesto esset ille, qui et fugientis exciperet et se cum his urbanis ducibus coniungeret.-8.

To what does litteras (1) refer? Tell the story of the arrest of the conspirators. Why did Caesar oppose the penalty that was finally imposed upon them? (Yale.)

20. Introducti1 autem Galli ius iurandum sibi et litteras ab Lentulo, Cethego, Statilio ad suam gentem data esse dixerunt, atque ita sibi ab his et a L. Cassio esse praescriptum, ut equitatum in Italiam quam primum mitterent; pedestris sibi copias non defuturas. Lentulum autem sibi confirmasse ex fatis Sibyllinis haruspicumque responsis se esse tertium illum Cornelium ad quem regnum huius urbis atque imperium pervenire esset necesse; Cinnam ante se et Sullam fuisse; eundemque dixisse fatalem hunc annum esse ad interitum huius urbis atque imperi, qui esset annus decimus post virginum absolutionem, post Capitoli autem incensionem vicesimus.-9.

(a) Who were the Galli(2)? Give an account of their connection with the conspiracy. To what meeting does introducti(1) refer?

(b) Who were Lentulo, Cinnam, Sullam?

(c) What is meant by tertium illum Cornelium(4)?

(d) What were the fatis Sibyllinis(3), the Capitoli(6)? Who were the virginum(5)?

(Board.)

« PreviousContinue »