Extremamque sequi, aut medio procumbere campa Pascentem, et serae solam decedere nocti: Continuo culpam ferro conpesce, prius quam Dira per incautum serpant contagia volgus. Non tam creber agens hiemem ruit aequore turbo, Quam multae pecudum pestes. Nec singula morbi Corpora conripiunt; sed tota aestiva repente, Spemque gregemque simul, cunctamque ab origine gentem. Tum sciat, aërias Alpis, et Norica si quis Castella in tumulis, et lapidis arva Timavi, Nunc quoque post tanto videat desertaque regna Pastorum, et longe saltus lateque vacantis.
Hic quondam morbo coeli miseranda coorta est Tempestas, totoque autumni incanduit aestu, Et genus omne neci pecudum dedit, omne ferarum : Conrupitque lacus: infecit pabula tabo.
Nec via mortis erat simplex; sed ubi ignea venis Omnibus acta sitis miseros adduxerat artus: Rursus abundabat fluidus liquor: omniaque in se Ossa minutatim morbo conlapsa trahebat. Saepe in honore Deûm medio stans hostia ad aram, Lanea dum nivea circumdatur infula vitta, Inter cunctantis cecidit moribunda ministros. Aut si quam ferro mactaverat ante sacerdos, Inde neque inpositis ardent altaria fibris; Nec responsa potest consultus reddere vates: Ac vix suppositi tinguuntur sanguine cultri, Summaque jejuna sanie infuscatur arena. Hinc laetis vituli volgo moriuntur in herbis, Et dulcis animas plena ad praesepia reddunt. Hinc canibus blandis rabies venit, et quatit aegros Tussis anhela sues, ac faucibus angit obesis. Labitur infelix, studiorum atque inmemor herbae, Victor equus, fontisque avertitur, et pede terram
Crebra ferit: demissae aures: incertus ibidem Sudor; et ille quidem morituris frigidus: aret Pellis, et ad tactum tractanti dura resistit. Haec ante exitium primis dant signa diebus. Sin in processu coepit crudescere morbus, Tum vero ardentes oculi, atque adtractus ab alto Spiritus, interdum gemitu gravis, imaque longo Ilia singultu tendunt: it naribus ater
Sanguis, et obsessas fauces premit aspera lingua. Profuit inserto latices infundere cornu Lenaeos: ea visa salus morientibus una. Mox erat hoc ipsum exitio, furiisque refecti Ardebant, ipsique suos, jam morte sub aegra, (DI meliora piis, erroremque hostibus illum!) Discissos nudis laniabant dentibus artus. Ecce autem duro fumans sub vomere taurus Concidit, et mixtum spumis vomit ore cruorem, Extremosque ciet gemitus. It tristis arator, Moerentem abjungens fraterna morte juvencum: Atque opere in medio defixa relinquit aratra. Non umbra altorum nemorum, non mollia possunt Prata movere animum, non qui per saxa volutus Purior electro campum petit amnis: at ima Solvuntur latera, atque oculos stupor urguet inertis, Ad terramque fluit devexo pondere cervix.
Quid labor, aut benefacta juvant? quid vomere terras Invertisse gravis? atqui non Massica Bacchi Munera, non illis epulae nocuére repostae : Frondibus et victu pascuntur simplicis herbae. Pocula sunt fontes liquidi, atque exercita cursu Flumina, nec somnos abrumpit cura salubres. Tempore non alio dicunt regionibus illis Quaesitas ad sacra boves Junonis, et uris
Inparibus ductos alta ad donaria currus.
Ergo aegre rastris terram rimantur, et ipsis Unguibus infodiunt fruges, montisque per altos Contenta cervice trahunt stridentia plaustra. Non lupus insidias explorat ovilia circum, Nec gregibus nocturnus obambulat: acrior illum Cura domat: timidi damae cervique fugaces Nunc interque canes et circum tecta vagantur. Jam maris inmensi prolem, et genus omne natantum Litore in extremo, ceu naufraga corpora, fluctus Proluit: insolitae fugiunt in flumina phocae. Interit et curvis frustra defensa latebris Vipera, et adtoniti squamis adstantibus hydri. Ipsis est aër avibus non aequus, et illae Praecipites alta vitam sub nube relinquunt, Praeterea jam nec mutari pabula refert, Quaesitaeque nocent artes: cessere magistri Phillyrides Chiron, Amythaoniusque Melampus. Saevit et in lucem Stygiis emissa tenebris Pallida Tisiphone, morbos agit ante metumque, Inque dies avidum surgens caput altius effert. Balatu pecorum et crebris mugitibus amnes, Arentesque sonant ripae, collesque supini. Jamque catervatim dat stragem, atque aggerat ipsis In stabulis turpi dilaspa cadavera tabo:
Donec humo tegere, ac foveis abscondere discunt. Nam neque erat coriis usus: nec viscera quisquam Aut undis abolere potest, aut vincere flamma: Nec tondere quidem morbo illuvieque peresa Vellera, nec telas possunt adtingere putris. Verum etiam invisos si quis tentarat amictus; Ardentes papulae, atque inmundus olentia sudor Membra sequebatur. Nec longo deinde moranti Tempore contactos artus sacer ignis edebat.
aërii mellis coelestia dona
Exsequar. hanc etiam, Maecenas, adspice partem. Admiranda tibi levium spectacula rerum, Magnanimosque duces, totiusque ordine gentis Mores, et studia, et populos, et proelia dicam. In tenui labor: at tenuis non gloria; si quem Numina laeva sinunt, auditque vocatus Apollo. Principio sedes apibus statioque petenda, Quo neque sit ventis aditus, (nam pabula venti Ferre domum prohibent) neque oves haedique petulci Floribus insultent, aut errans bucula campo Decutiat rorem, et surgentis adterat herbas. Absint et picti squalentia terga lacerti
Pinguibus a stabulis, meropesque, aliaeque volucres; Et manibus Procne pectus signata cruentis. Omnia nam late vastant, ipsasque volantis Ore ferunt dulcem nidis inmitibus escam. At liquidi fontes et stagna virentia musco Adsint, et tenuis, fugiens per gramina, rivus, Palmaque vestibulum aut ingens oleaster inumbret. Ut, quum prima novi ducent examina reges Vere suo, ludetque favis emissa juventus, Vicina invitet decedere ripa calori ;
Obviaque hospitiis teneat frondentibus arbos. In medium, seu stabit iners, seu profluet humor, Transversas salices, et grandia conjice saxa: Pontibus ut crebris possint consistere, et alas Pandere ad aestivum solem; si forte morantis Sparserit, aut praeceps Neptuno inmerserit Eurus. Haec circum casiae virides, et olentia late Serpilla, et graviter spirantis copia thymbrae Floreat, inriguumque bibant violaria fontem. Ipsa autem, seu corticibus tibi suta cavatis, Seu lento fuerint alvearia vimine texta, Angustos habeant aditus. Nam frigore mella Cogit hiems, eademque calor liquefacta remittit. Utraque vis apibus pariter metuenda: neque illae Nequicquam in tectis certatim tenuia cera Spiramenta linunt, fucoque et floribus oras Explent, conlectumque haec ipsa ad munera gluten, Et visco et Phrygiae servant pice lentius Idae. Saepe etiam effossis, si vera est fama, latebris Sub terra fovêre larem, penitusque repertae Pumicibusque cavis, exesaeque arboris antro. Tu tamen e levi rimosa cubilia limo
Ungue fovens circum, et raras superinjice frondis. Neu propius tectis taxum sine, neve rubentis Ure foco cancros, altae neu crede paludi: Aut ubi odor coeni gravis, aut ubi concava pulsu Saxa sonant, vocisque offensa resultat imago. Quod superest, ubi pulsam hiemem sol aureus egit Sub terras, coelumque aestiva luce reclusit, Illae continuo saltus silvasque peragrant, Purpureosque metunt flores, et flumina libant Summa leves. Hinc nescio qua dulcedine laetae Progeniem nidosque fovent: hinc arte recentis Excudunt ceras, et mella tenacia fingunt.
« PreviousContinue » |