Aspice; namque omnem, quæ nunc obducta tuenti
Mortales hebetat visûs tibi, et humida circum 605
Caligat, nubem eripiam: tu ne qua parentis
Jussa time, neu præceptis parere recusa.
Hic, ubi disjectas moles avulsaque saxis
Saxa vides, mixtoque undantem pulvere fumum,
Neptunus muros magnoque emota tridenti
Fundamenta quatit, totamque a sedibus urbem
Eruit. Hic Juno Scæas sævissima portas
Prima tenet, sociumque furens a navibus agmen
Ferro accincta vocat.

610

615

Jam summas arces Tritonia, respice, Pallas
Insedit, nimbo effulgens et Gorgone sævâ.
Ipse Pater Danais animos viresque secundas
Sufficit ipse deos in Dardana suscitat arma.
Eripe, nate, fugam, finemque impone labori.
Nusquam abero, et tutum patrio te limine sistam.
Dixerat, et spissis noctis se condidit umbris.
Apparent diræ facies, inimicaque Trojæ
Numina magna deûm.

621

625

Tum verò omne mihi visum considere in ignes Ilium, et ex imo verti Neptunia Troja. Ac veluti summis antiquam in montibus ornum Quum ferro accisam crebrisque bipennibus instant Eruere agricolæ certatim; illa usque minatur, Et tremefacta comam concusso vertice nutat: Vulneribus donec paulatim evicta, supremum Congemuit, traxitque jugis avulsa ruinam.

630

Descendo, ac ducente Deo flammam inter et hostes Expedior; dant tela locum, flammæque recedunt.

637

Ast ubi jam patriæ perventum ad limina sedis Antiquasque domos, genitor, quem tollere in altos Optabam primùm montes, primùmque petebam, Abnegat excisâ vitam producere Trojâ, Exiliumque pati. Vos o, quibus integer ævi Sanguis, ait, solidæque suo stant robore vires, Vos agitate fugam.

Me si cœlicolæ voluissent ducere vitam,
Has mihi servâssent sedes: satìs una superque
Vidimus excidia, et captæ superavimus urbi.

sic positum affati discedite corpus.

640

Sic o, Ipse manu mortem inveniam. Miserebitur hostis, Exuviasque petet: facilis jactura sepulcri.

Jampridem invisus divis et inutilis annos

646

Demoror; ex quo me divûm pater atque hominum Fulminis afflavit ventis, et contigit igni.

[rex Talia perstabat memorans, fixusque manebat. 650 Nos contrà effusi lacrymis, conjuxque Creüsa, Ascaniusque, omnisque domus, ne vertere secum Cuncta pater fatoque urgenti incumbere vellet. Abnegat, inceptoque et sedibus hæret in îsdem. Rursus in arma feror, mortemque miserrimus opto. 655 Nam quod consilium, aut quæ jam fortuna dabatur ? Mene efferre pedem, genitor, te posse relicto Sperâsti? tantumque nefas patrio excidit ore? Si nihil ex tantâ superis placet urbe relinqui, Et sedet hoc animo, perituræque addere Trojæ 660 Teque tuosque juvat; patet isti janua leto.

Jamque aderit multo Priami de sanguine Pyrrhus,

Natum ante ora patris, patrem qui obtruncat aď

aras.

Hoc erat, alma parens, quòd me per tela, per ignes,
Eripis? ut mediis hostem in penetralibus, utque 665
Ascaniumque, patremque meum, juxtàque Creüsam,
Alterum in alterius mactatos sanguine cernam?
Arma, viri, ferte arma: vocat lux ultima victos.
Reddite me Danais; sinite instaurata revisam
Prælia. Nunquam omnes hodie moriemur inulti. 670
Hic ferro accingor rursus; clypeoque sinistram
Insertabam aptans, meque extra tecta ferebam.
Ecce autem complexa pedes in limine conjux
Hærebat, parvumque patri tendebat Iülum :
Si periturus abis, et nos rape in omnia tecum: 675
Sin aliquam expertus sumptis spem ponis in armis,
Hanc primùm tutare domum. Cui parvus Iülus,
Cui pater, et conjux quondam tua dicta, relinquor?
Talia vociferans gemitu tectum omne replebat;
Quum subitum dictuque oritur mirabile monstrum.
Namque manûs inter, mœstorumque ora parentum,
Ecce levis summo de vertice visus Iüli
Fundere lumen apex, tactuque innoxia molles
Lambere flamma comas, et circum tempora pasci.
Nos pavidi trepidare metu, crinemque flagrantem
Excutere, et sanctos restinguere fontibus ignes.
At pater Anchises oculos ad sidera lætus
Extulit, et cœlo palmas cum voce tetendit :

682

687

Jupiter omnipotens, precibus si flecteris ullis, Aspice nos hoc tantùm : et, si pietate meremur, Da deinde auxilium pater, atque hæc ominą firma.

Vix ea fatus erat senior, subitoque fragore
Intonuit lævum, et de cœlo lapsa per umbras
Stella facem ducens multâ cum luce cucurrit.
Illam, summa super labentem culmina tecti,
Cernimus Idæâ claram se condere silvâ,
Signantemque vias; tum longo limite sulcus
Dat lucem, et latè circùm loca sulfure fumant.
Hìc verò victus genitor se tollit ad auras,
Affaturque Deos, et sanctum sidus adorat.

692

695

700

Jam jam nulla mora est : sequor, et, quà ducitis, adsum.

Dî patrii, servate domum, servate nepotem. [est. Vestrum hoc augurium, vestroque in numine Troja Cedo equidem, nec, nate, tibi comes ire recuso.

Dixerat ille; et jam per moenia clarior ignis 705 Auditur, propiùsque æstûs incendia volvunt. Ergo age, care pater, cervici imponere nostræ ; Ipse subibo humeris, nec me labor iste gravabit. Quo res cumque cadent, unum et commune perîUna salus ambobus erit: mihi parvus Iülus [clum, Sit comes, et longè servet vestigia conjux. 711 Vos, famuli, quæ dicam, animis advertite vestris. Est urbe egressis tumulus, templumque vetustum Desertæ Cereris, juxtaque antiqua cupressus, Religione patrum multos servata per annos. Hanc ex diverso sedem veniemus in unam. Tu, genitor, cape sacra manu, patriosque Penates. Me, bello e tanto digressum et cæde recenti, Attrectare nefas, donec me flumine vivo

Abluero.

715

720

Hæc fatus, latos humeros subjectaque colla Veste super, fulvique insternor pelle leonis, Succedoque oneri: dextræ se parvus Iülus Implicuit, sequiturque patrem non passibus æquis. Ponè subit conjux. Ferimur per opaca locorum : Et me, quem dudum non ulla injecta movebant Tela, neque adverso glomerati ex agmine Graii, Nunc omnes terrent auræ, sonus excitat omnis Suspensum, et pariter comitique onerique tim

entem.

[bar

Jamque propinquabam portis, omnemque videEvasisse viam ; subitò quum creber ad aures 731 Visus adesse pedum sonitus: genitorque per um[pinquant:

bram Prospiciens, Nate, exclamat, fuge, nate; proArdentes clypeos atque æra micantia cerno. [cum

740

Hìc mihi nescio quod trepido malè numen amiConfusam eripuit mentem. Namque avia cursu Dum sequor, et notâ excedo regione viarum, Heu! misero conjux fatone erepta Creüsa Substitit, erravitne viâ, seu lassa resedit, Incertum nec pòst oculis est reddita nostris. Nec priùs amissam respexi, animumque reflexi, Quàm tumulum antiquæ Cereris sedemque sacraVenimus hic demum collectis omnibus una [tam Defuit, et comites natumque virumque fefellit. Quem non incusavi amens hominumque DeorumAut quid in eversâ vidi crudelius urbe? [que? Ascanium, Anchisemque patrem, Teucrosque PenCommendo sociis, et curvâ valle recondo.

[ates