decimoseptimo Iliad. et 1. Odys. Cornσe wpòs klova. In quo legitimo hastarum situ allasum fortasse ad etymon: nam Varro libro quarto de Lingua Lat. ait hastas dictas ab stando. Inde hic adstabat, et in libro sexto,stant terra defixæ hastæ.' Itaque cum in aliis legimus pensilia faisse arma, ut in Eurip. in Herac. xånd macodλwv éλùv, accipiens a clavis, videlicet, dλírηv kóσμov, militarem ornatum: et Androm. Kpeμaoтà TEUXη πασσάλων καθαρπάσας, capiendi sunt de aliis armis, non de una hastà, quæ quidem non pensilis, nec jacens, sed innixa, et stans. Et argumento est quod subjungitur postea, kóσμq tvkáčov Týde, tegaris ornatu hoc: tectio enim non fit hasta, sed clypeo, aut thorace, aut galea. Scio ab hoc more descivisse Hom. II. x. ubi arma Nestoris, videlicet scutum, galeà, atque etiam duo doûpe, hasta duæ, omnia hæc EKEITO, jacebant, cum ipse tunc dormiret. Sed hoc nihil mori nocet, cum tempus belli describatur, ac tum jam arma extra locum ubi solent asservari De hac armorum appensione jam ubertim alibi. Cerda. 93 Vi] Virtute. Servius. Corripit] Quasi dicat, sine conatu extulit, quamvis tanta esset, ut ad miniculis columnæ egeret. Donatus. 94 Actoris Aurunci spolium] Vel quod Actori detraxerat Turnus, vel quod Actor cuidam alteri: nam ambigue est positum. Servius. enim ambigue Maro. Itaque accipio alterum illud, quod Actor cuidam alteri:' nam postea magnifica Actoris mentio, 'te maximus Actor, Te Turni nunc dextra gerit.' Quibus innuit, transmissam hastam ad se dono ab Actore: hunc enim si vicisset Turnus, explicuisset. Hemistichium hoc esse possit adagiale, ad eum modum quo Juven. Sat. I. 'Ile tenet speculum pathici gestamen Othonis, Actoris Arunci spolium.' Quasi dicat: ut Turnus hastam Actoris, ita ille Othonis speculum. Cerda. Quassatque trementem] Quassat, et tremere facit. Servius. 95 Vociferans] Hæc scilicet, quæ dicturus est: plerumque enim ita clamor ostenditur, ut statim ipsius clamoris verba subdantur. Sic supra, Torvumque repente Clamat, Io matres.' Sane nunc ita ad hastam, quasi ad aliquam personam loquitur, et ei intellectum et auditum dat, sicut Cicero in Catil. verba reipublicæ. Sed ille ait, 'Si patriam loqui posset fieri;' Turnus vero, quasi ad virum sentientem, loquitur: nec immerito: nam eum inducit furentem, nt, 'His agitur furiis, totoque ardentis ab ore Scintillæ absistunt, oculis micat acribus ignis.' Idem. Vocatus Hasta meos] Invocationes et preces. Nam appellatio est a verbo, quæ semper aut in io exit, aut in us. Si in io exeant, tertiæ est formæ; si in us, quartæ : ut ab eo quod est lego, aut lectio aut lectus facit. Sed hoc nos dicimus, quod evpwvótepov fuerit, sicut nunc ab eo quod est voco, vocatus fecit, non invocatio. Idem. Vocatus Hasta meos] Directio orationis ad res brutas, mirum quantum afficere, et ad inanimas majore motu, docet Scalig. 111. 26. Et notat Turneb. vii. 16. et xxII. 12. Belli Trojani tempore sceptra regum hastas fuisse et veteres per hastam jurasse, eamque pro Deo coluisse. Hinc Canei hasta Proverbio celebrata est. Ovid. Metamorph. XII. Taubmann. 96 Te maximus Actor] Subaudimus, ante agere consuererat. Servius. 97 Turni nunc dextra gerit] Ejus, scilicet, qui quasi supra maximum est Actorem. Idem. Da sternere] Figura Græca: ut, Donat habere viro:' item, dat ferre talentum.' Idem. 98 Lacerare revulsam] Ut laceratam revellam. Laceratam autem propter illud, et bis sex thoraca petitum Perfossumque locis.' Idem. 99 Semiviri Phrygis] In codicibus aliquot antiquis Phrygii legitur: sed omnino Phrygis gentile nomen melius quam possessivum. Pierius. Semiviri Phrygis] Semivirum invidiose propter Paridis cognationem, tum quod formarum ferax habita sit Phrygia, et mollior; ut docet Eustathius in primum versum Iliad. A. Germanus. Fædare in pulvere crines] Hom. II. II. μιάνθησαν δὲ ἔθειραι Αἵματι καὶ κονίησι, Táρos ye μèv où déμis ĥev 'IπñóкoμOV ληκα μιαίνεσθαι κονίησι, “ Vibratos'autem calido ferro,' Servius accipit crispatos calamistro. Certe et ciniflones antiquis dicti a calefactis calamistris ad intorquendos fingendosque capillorum cincinnos, cirros, corymbos, crobylos, tum mulieribus tum effoeminatis viris mollibusque. Calamistratos autem crines ut muliebres notat, alludens ad sæcula quibus Romæ indulsere mariti uxoribus, quo formam suam concinniorem efficerent, capillos suos cinere rutilare. Idem. et aliquot aliis mura per u, ut etiam in antiquis Donati codicibus, idque absque aspiratione, cujus rarus apud veteres usus fuit. De litera vero y, dictum sæpius. Pierius. Myrrhaque madentes] Est hoc etiam argumentum extremæ luxuriæ et languoris. Claud. Bell. Gild. Umbratus dux ipse rosis et madidus ibit Unguentis, crudusque cibo, titubansque Lyæo.' Horat. in re molli Od. III. 14. myrrheum crinem,' et Tibull. Eleg. 11. 4. Stillabat Tyrio myrrhea rore coma.' Sen. in Furen. 'Hirtam Sabæa madidus myrrha comam.' Mart. Epigr. x. 19. cum madent capilli.' Sic et de Pison, Tull. in orat. post reditum, quæ habita in Senatu, notans illius mores: Vini, somni, stupri plenus, madente coma, composito capillo.' Plut. in vit. Paul. T σTÓμATI orixßwv, nitens corpore: loquitur scilicet de molli et effeminato. Et in vita Phocion. μúpov öšovτi, unguentum redolenti, ad inurendam injuriam. Quintil. Decl. 298. ponit inter perdi. tæ vitæ signa hominem flagrantem mero, redolentem unguenta.' Eodem vitio notatur Æneas ab Iarba 1. Iv. crinemque madentem.' In utroque enim Ænean notat sine ostentatione: erat enim Æneas Phryx, et a Phrygibus ortæ delicia. Cerda. Myrrhaque madentes] Æneam tanquam mollem et effeminatum his verbis traducit Turnus: apud veteres enim mulieres et viri molliores capillos suos unguentis perfundebant. De quo more videndus Bernartius ad Statii Silv. Epithal. Stellæ et Violantillæ 1. 113. Myrrha vero hic ponitur pro unguento myrrhino, sicut Enanthe pro Enanthino, nardus pro nardino, et similia, ut notat ad Lampridium in Heliogabalo cap. 23. Salmasius. Myrrha enim ex arbore collecta contundebatur, ex eaque liquor quidam, Græcis σrákтη, exprimebatur; reliqua vero pars, quod in offas Myrraque madentes] In Rom. cod. convolveretur, λor fuit dicta. 100 Vibratos calido ferro] Crispatos calamistro: nam calamistrum est acus major, quæ calefacta et adhibita intorquet capillos. Unde etiam Cicero 'calamistratam comam' appellat frequenter, quæ etiam vituperationi est. Unde et contra ad laudem est positum ab Horatio, Hunc et incomptis Curium capillis.' Servius. Illam autem orάтηy sive liquorem 101 Agitur furiis] Propert. eleg. 1. Furiis] Ex natura irati, qui vere 102 Scintilla absistunt oculis, &c.] Oculis micat acribus ignis] Ut supra calor ille, animo quem sumit in ira 103 Cum prima in prælia] Romanus 104 Terrificos ciet] Nomine: et hinc Atque irasci in cornu tentat] In Ro- Atque irasci in cornua tentat] Sic arboris obnixus trunco.' Ovid. Met.. Ventosque lacessit] Ita de Darete tur. Huic vero comparationi vel hir, Sparsa ad pugnam proludit arena] Proludit] Προαγωνίζεται : unde προ- 109 Componi fædere bellum] Finiri. 110 Tum socios mastique metum sola- 111 Fata docens] Monens quibus Responsa Latino Certa referre viros] Nuntius hæc Idmon, Phrygio mea 112 Pacis dicere leges] Id est, quas Et pacis dicere leges] In Oblongo 113 Postera vix summos] Descriptio Spargebat lumine] Græci, Hom. Ca- Lucas. 1. III. spargens radios.' Cer. In medioque focos] Cur hic focos, Et diis communibus aras] Dii com- |